Toen ik jullie een tijdje geleden vroeg waar je in Zeeland de lekkerste Zeeuwse bolus eet, werd daar massaal op gereageerd. Ik had geen idee dat dit onderwerp zo leeft. Of nou ja, eigenlijk verbaasd het me niets, want een bolus is zooooo fantastisch lekker. Als iets me aan vroeger doet denken, is het wel de Zeeuwse bolus. Altijd als we op bezoek gingen bij opa Kees in Zierikzee, haalde hij ze voor ons. Op een bordje, met een velletje keukenpapier erbij. Mijn moeder vond het niet eens echt lekker maar het was traditie. Die at al van kinds af aan elke zaterdag een bolus. ‘Een bolus bie de koffie, aars glôve ik nie dat het zitterdag is.’ Ik smulde ervan. En nog steeds.
Vieze vingertjes
Bijna zwart van de suiker. Knapperig stukjes afgewisseld door zacht en klef. Gegarandeerd vieze vingertjes, gelukkig was daar het velletje keuken papier met motiefje, wat opa er trouw bij gaf. De bolus kwam van een Zierikzeese bakker. Vlakbij de Dikke Toren. Heel anders dan de bolussen op Walcheren. Toen ik laatst croissantjes bestelde bij In de Bakkerij, om zondagochtend op te halen bij Kust in Vlissingen, koos ik ook bolussen.
Ik smeerde er een dikke laag gezouten roomboter op en bedacht me dat het gek is, dat ik nog nooit iets schreef over mijn favoriete zoete lekkernij. Want eerlijk? Dat is die Zeeuwse bolus toch wel. Daarom is dit deel 1 van Ode aan de Zeeuwse Bolus. Hoeveel delen er komen weet ik nog niet. Ik wil in ieder geval nog op onderzoek uit waar je de lekkerste bolussen eet in Zeeland, hoe je dit plakkerige lekkernij maakt, wat je er nog meer mee kunt doen, dan enkel zo eten bij de koffie en wat de verschillen zijn, tussen de bolussen van de Zeeuwse eilanden. Tot nu toe zijn die van Schouwen-Duiveland mijn lievelings, maar wie weet veranderd dat.
Plakkerig
Als je geen Zeeuw bent en je nog nooit een bolus hebt gegeten, schaam je. Ha ha, nee hoor. Een vakantie in Zeeland is niet compleet zonder genoten te hebben van een echte Zeeuwse bolus. Het kan best dat je het helemaal niet kent. Een bolus is gemaakt van wit brooddeeg met een hoop bruine basterdsuiker. Plakkerig door de suiker, klef en zacht van binnen, een beetje krokant van buiten en heerlijk zoet. Zo is een bolus het beste te omschrijven. Vieze vingers krijg je gegarandeerd, want een bolus eet je niet met mes en vork.
Jikkemiene
De bolus, soms ook wel jikkemiene genoemd, is onlosmakelijk verbonden met Zeeland. De roots van dit zoete broodje liggen echter niet in ons kikkerlandje. De bolus is een Joodse delicatesse die de Joden over de hele wereld hebben verspreid. Van Jeruzalem tot New York en Moskou, maar ook in Parijs zijn Joodse bakkers te vinden die de bolus verkopen. Halverwege de zeventiende eeuw hebben de Portugees-Joden de bolus naar Zeeland gebracht en sindsdien hebben de Zeeuwse bakkers dit lekkernij omarmd en is het dan ook niet meer weg te denken uit het Zeeuws DNA.
Hompjes deeg
Een bolus maken die voldoet aan alle eisen, zoet, plakkerig, klef en toch ook een beetje knapperig, is een kunst apart. De basis is wit brooddeeg en bruine suiker. En soms ook nog wat kaneel, maar dat verschilt per bakker en per recept. Kleine hompjes deeg worden met de hand door de bruine suiker uitgerold tot een sliert. Het deeg krijgt nu vijftien minuten de tijd om te rijzen. Daarna gaat het deeg opnieuw door de suiker om vervolgens in de typische bolus vorm te worden gedraaid. Eigenlijk lijkt het nog wel het meeste op een slakkenhuis. Dan nog even rijzen en hup de oven in. Ik heb nog nooit zelf Zeeuwse bolussen gebakken, maar dat wil ik snel doen.
Zeeuwse Bolustrofee
Om te kijken welke bakker de kunst van het bolusbakken het beste beheerst, wordt er jaarlijks de Zeeuwse Bolustrofee uitgereikt. Een jury keurt de bolussen en beoordeelt onder andere de vorm, de smaak en de kleur. De beste bolusbakker van 2017 is Bakker Van Meijel uit Clinge. Voor de lekkerste bolus ga je dus richting Zeeuws-Vlaanderen. Ik heb hem nog nooit geproefd, dus dat moet ik zeker doen.
Een bolus bie de koffie en dat elke zaterdag. Zo ging dat vroeger bij veel Zeeuwse gezinnen, maar ook op maandag of dinsdag is een bolus ontzettend lekker hoor. Terwijl ik dit typ loopt het water me in de mond ;-) Ben jij ook zo dol op bolussen?
Ga jij een recept van Little Spoon maken? Laat het mij dan weten. Ik ben super benieuwd naar jullie kookkunsten. Dit kan via Facebook, tag Little Spoon op Instagram of op Twitter en gebruik de hashtag #LITTLESPOONNL.
Volg je me al?
Facebook, Instagram, Twitter
Evelyne zegt
Een bolus is altijd heerlijk! Niet alleen op zaterdag maar ook op andere dagen. Ik lust em “rauw” of met boter en doe eens gek… met zoute boerenboter. En als ik helemaal uit mijn dak wil gaan: Boter èn een lekkere plak jong-belegen kaas erop. Ben benieuwd of meer mensen dat doen, behalve in mijn (Goese) familie. Of op nog andere manieren. Wie o wie?
Martijn zegt
De beste komt toch van Ten Hoven uit Nieuwerkerk ;)…..
Annemiek zegt
Helemaal mee eens, mijn vader kwam uit Oosterland, zalig bolussen. Inmiddels maak ik ze al jaren zelf.
Nu bijna in Zierikzee, helaas is Roekoekoe gesloten. Maar er staan voldoende andere tips.
Stefanie zegt
Wat leuk dat jouw vader uit Oosterland kwam! Hoe was jullie tijd in Zeeland?